Nusret Karanlıktagezer - İstiklâl Marşı ve Mehmet Âkif Ersoy

(...)

İstiklâl Savaşı’na ilk günlerden itibaren gönüllü olarak katılan Mehmet Âkif, Sebil-ür Reşad’ı Ankara’da çıkartmaya başladı. Kendisi de Burdur Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne girdi. Oturması için kendisine Taceddin Dergâhı tahsis edildi. İstiklâl Marşı’nı bu sıralarda Taceddin Dergâhı’nda yazdı.

Bir millî marş yazdırma ihtiyacı ortaya çıkınca, marşı yazana 500 lira ödül verilmesi de kararlaştırılmıştı. Bu marşı ordu yazdırmak istiyordu. Mehmet Âkif, “Milletin başarılarının para ile övülemeyeceğini” düşünerek bu yarışmaya katılmak istemedi. Önce marş yazmak için bir çalışma da yapmadı. Fakat yazılarak Meclis’e gönderilen şiirler de istendiği gibi değildi. O zamanın Maarif Vekili Hamdullah Suphi Tanrıöver, Mehmet Âkif’e bir mektup yazdı. Bu mektupta “Memleketin böyle bir marştan mahrum bırakılmaması” isteniyordu. Kendisine bir para ödenmesinin söz konusu edilmeyeceği de belirtiliyordu. Bunun üzerine Mehmet Âkif, “Memleketimin ihtiyacı olan marşı yazmalıyım” diye karar verdi. Bu sırada Hamdullah Suphi Tanrıöver de kendisini ziyaret etti.

“Kahraman Ordumuza” ithaf ettiği şiiri 17 Şubat 1921 günü tamamladı. Bu şiir, bir kaç gün içinde bir çok gazetede yayınlandı.

1 Mart 1921 günü Maarif Vekili Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından Meclis’te üç defa okundu. Türk Milletinin İstiklâl Marşı olarak kabul edildi. Bu marş, bir İstiklâl Savaşı yapan Türk Milleti’ne yakışacak kadar güzeldi. Şair, bu marşın mısralarında, Türklüğüyle ve Türk ırkı ile iftihar ediyor.

Milletine:

       “Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak.”

Bayrağına,

        “Kahraman ırkıma bir gül, ne bu şiddet bu celâl”

Diyordu.

Şiirin ilk defa Meclis’te okunduğu gün, Mehmet Âkif başını kolları arasına alarak sıranın üzerine kapandı..

12 Mart 1921 Cumartesi günü yapılan görüşmeler sonunda Mehmet Âkif’in yazdığı İstiklâl Marşı Millî Marş olarak kabul edildi. Meclis’te tekrar okunduğu sırada heyecanından salondan dışarı çıktı.

İstiklâl Marşı isimli şiiri Millî Marş olarak kabul edildikten sonra sıra 500 Lira ödülü almaya gelmişti. Mehmet Âkif, böyle bir ödül için şiir yazmamıştı. Onu Orduya ithaf etmişti. Fakat, orduyu gücendirmek de doğru değildi. Esasen kendisi dünya malına itibar da etmezdi. Yağmurlu havalarda giyecek bir yağmurluğu bile yoktu. Meclise giderken yağmurlu günlerde arkadaşının paltosunu giyerdi. Buna rağmen bu günkü değeri ile 25 milyon liradan fazla olan parayı “Dar’ül Mesai’ye” armağan etti.

(...)

Hastalığı sırasında kendisini ziyaret eden arkadaşları ile eski günleri konuşuyordu. Bir defasında, şöyle dedi:

“– İstiklâl Marşı… O günler, ne samimi ne heyecanlı günlerdi. O şiir milletin o günkü heyecanının ifadesidir. Binbir facia karşısında bunalan ruhların, ıztıraplar içinde kurtuluş dakikalarını beklediği bir zamanda yazılan o marş, o günlerin bir hatırasıdır. O şiir, bir daha yazılamaz. Onu kimse yazamaz. Onu ben de yazamam. Onu yazmak için o günleri görmek, o günleri yaşamak lâzım. O şiir artık benim değildir. O milletin malıdır. Benim, millete karşı en kıymetli hediyem budur.”

Bir başka gün de şaire şöyle sordular:

“– Acaba yeniden yazılsa daha iyi olmaz mı?

Yorgun ve hasta yatan Mehmet Âkif, başını kaldırdı ve sert bir cevap verdi:

– Allah, bir daha bu millete İstiklâl Marşı yazdırtmasın.

Büyük zafer kazanıldıktan sonra, dostları sormuştu:

“Doğacaktır sana vadettiği günler Hakk’ın,

Belki yarın, belki yarından da yakın” mısraları bir kehanet mi? Bu kadar nasıl inandın?

– Başımızdaki adam... Kim görse, zaferin doğacağına inanırdı. Cevabını vermiştir.

 

(...)

Cenazesine Türk gençliği ve büyük bir kalabalık toplandı. Tabutuna, adına İstiklâl Marşı'nı yazdığı Türk bayrağını sardılar. Tabutunu, mezarlığa kadar gençler eller üzerinde götürdü. Kur'an sesleri arasında gömüldü. Daha sonra gençler bir ağızdan İstiklâl Marşı'nı okudular.

(...)

Nusret Karanlıktagezer, İstiklâl Marşı ve Mehmet Âkif Ersoy,

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, 1986, s. 26-30.

İSTİKLÂL MARŞI BUHRANI

Arkadaşımız Abidin Daver’in “Cumhuriyet”te bir fıkrasını okudum:

İstanbul’da İstiklâl marşının notasını bulmak imkânsızmış. Arkadaşımız, devlet matbaasının bu işi yapmasını tavsiye ettikten sonra:

-Dünyada, herşey aklıma gelirdi amma, İstiklâl marşı notası buhranı olacağı hiç aklıma gelmezdi.

Diyor. Yerden göğe kadar haklı olan...

Mehmet Akif’in çok sonraları tek dişi kaldığını söyleyeceği “canavar”

Gerek din, gerek ahlâk açısından bu kadar hastalıklı olan Batı uygarlığının, İslâmcıların inkâr etmediği dünyaya üstünlüğü, o halde neyle yorumlanacaktı?

Necip Fazıl Kısakürek - Babıali; ""İstiklâl Marşı" beğenilmiyor ve yerine bir "Millî Marş" yazdırılmak isteniyordu."

O senenin başlarında bir hadise olmuştur. Mehmet Âkif’in “İstiklâl Marşı” beğenilmiyor ve yerine bir “Millî Marş” yazdırılmak isteniyordu. Hattâ Ulus gazetesi bu iş için bir de müsabaka açmıştı.

"Kaleme aldığı marş bu mücadelenin mücessem bir âbidesidir.

Ataç ise yine bir başka yazısında, Âkif’in millî şair, İstiklâl Marşı’nın millî marş olduğunu savunanlara “içinde minarenin, hilâlin, müezzinin zikredildiği bir marş nasıl millî olabilir?”

"Kendini besteci zannedip, bir milletin kanıyla yazdığı en mukaddes şiiriyle alay etme cüretini gösterebilmek!"

Müzikle doğrudan ilgili olmasalar bile, pekçok vatandaşımız gibi okuyucularımız da İstiklal Marşımızın halkımız...

Hoşgörü Uygarlıktır

Ülkemizde hoşgörünün uzun bir geçmişi yoktur; kişilerimiz genellikle hoşgörüsüzdür.

"Birçok mısraları marş mıdır, dua mıdır, farkedilemez haldedir.”

Safahat yalnız kendi devrinin değil, geleceğin meselelerine de tercüman olmuştur. Namık Kemal ile açılan cemiyetçi şiir çığırını en ileri götüren;